 |
Proost Prikkels / Schierbeek, Bert (interviews)
Published by Proost en Brandt, Amsterdam, 1970
Losbladige uitgave in map t.g.v. de uitbreiding van de steen-, ets, en zeefdrukkerij van Piet Clement. Interviews van Bert Schierbeek met Piet Clement, Constant, Lucassen, Jef Diederen, Ed Drukkers, Hannes Postma en Elias. Met 3 losse zeefdrukken (31 x 28 cm) in blauw, zwart en rood van Jef Diederen (2x dezelfde) en Lucassen ?.
Collectors Mania 1/100 Dutch Photographic Publications from the Wingender Collection Photography
This publication highlights over 70 hidden gems from the Wingender collection, one of the most comprehensive collections of Dutch photobooks today. Since 1956 Jan Wingender accumulated 7000 photobooks, ranging from the 19th century to now.
The collection comprises photo books by photographers such as Ed van der Elsken and Eva Besnyö, as well as rare vernacular publications such as photographically illustrated company books, schoolbooks, and political pamphlets. As such it offers an overview of a rapidly transforming visual culture in the Netherlands, and makes the development of applied Dutch photography insightful. The collection was acquired by the Nederlands Fotomuseum in 2013.
Betreden we een museum of een sm-kelder? De bezoeker van De Beyerd in Breda staat even perplex als hij in de expositiezaal een twintigtal spijkerbedden ontwaart die bij de eerste aanblik hun dieper gelegen inhoud nog niet prijsgeven....
Hub. Hubben 22 september 2004, 00:00
Niet voor ijzerwaren maar voor een gerenommeerde groothandel in papier vormen de Proost Prikkels sinds 1935 het reclamemiddel bij uitstek. Waar andere papiergroothandels meestal volstaan met een cassette vol papiermonsters, tracteert de van oorsprong Amsterdamse firma Proost en Brandt zijn relaties meerdere keren per jaar op een publicatie die zowel door inhoud als vormgeving weet te verrassen dan wel te verbazen of zelfs te irriteren.
Het onder de aandacht brengen van papier en zijn toepassingen mag dan de voornaamste doelstelling van de Prikkels zijn, de vorm waarin dat geschiedt is doorgaans speels en origineel.Aanvankelijk bestaan de Prikkels uit eenvoudig ogende brochures met informatie over de gebruikte papiersoort en een evenementen-agenda. Illustrator Ies Spreekmeester neemt het begrip Prikkels nog tamelijk letterlijk en tekent op de omslagen prikkeldraad, spelden, dennetakken of een mannetje die zijn stoppelbaard bevoelt.
Papierschaarste verhinderde verschijning gedurende het grootste deel van de oorlog. In de jaren daarna gaan kenners van de boekenwereld als Reinold Kuipers, Huib van Krimpen en G.W. Ovink meewerken; typografen van naam onder wie S.H de Roos, Henri Friedlander en vooral Alexander Verberne, ontwerpen de omslagen.
Papier en het tekort daaraan blijven vooralsnog de hoofdthema's. Prikkel 100 (1947) bestaat uit een kaartje met de boodschap dat nummer 100 niet verschijnt vanwege het voortdurende gebrek aan papier.Als ook Proost en Brandt herrijst, wordt de toon losser en het uiterlijk afwijkender. Prikkel 139 heeft de vorm van een spoorboekje met alle adressen en aansluitingen van de firma; in december 1951 ontvangen de abonnees een chocoladeletter P van Van Houten met daarin verstopt de nieuwe Prikkel – vandaag zou niemand er van opkijken maar destijds was het niet eerder vertoond.In de loop der jaren nemen Proost Prikkels de uiteenlopendste vormen aan. Het kan een krant zijn of een affiche maar evenzo goed een kwartetspel, legpuzzel, placemat, dartbord, grammofoonplaat of zelfs een stuk koek.
Nog doller werd het in de jaren zeventig en tachtig. Prikkel 299 is een voorzetraam dat voor de beeldbuis kan worden geplaatst op tijden dat er geen uitzending is.De uitstalling van alle 455 afleveringen weerspiegelt de tijdgeest want graag wordt – steevast tongue in cheek – ingehaakt op de actualiteit. Tevens maakt zij de ontwikkeling zichtbaar van de wisselende opvattingen over typografie, illustratie en fotografie. Er is dan ook geen naam uit de artistieke of journalistieke voorhoede of deze figureert in de colofons.
Om een indruk te geven: de schrijvers Hugo Claus, K. Schippers en Piet Grijs, de ontwerpers Wim Crouwel, Jan Bons, Jurriaan Schrofer en niet te vergeten Pieter Groot die talloze Prikkels vormgeeft. Onder de tekenaars treffen we Peter van Straaten, Wim Boost en Frits Müller aan. Fotografen als Ad Windig en Cas Oorthuys werken eveneens regelmatig mee terwijl ook Jan Blokker, H.J.A. Hofland, Friso Endt en Rinus Ferdinandusse bijdragen leveren aan het huisorgaan van Proost en Brandt.
In de jaren negentig versloffen de Prikkels, ook omdat andere papierhandelaren en drukkerijen soortgelijke, doch inhoudelijk houdbaardere, goodwill-uitgaven uitbrengen. Maar Proost en Brandt laat het er niet bij zitten. In de nieuwste Prikkel, aflevering 456 en tevens catalogus bij de tentoonstelling, wordt een nieuwe redactie aangekondigd. Caspar Janssen laat bekende medewerkers uit het verleden aan het woord, onder wie Eddy Posthuma de Boer: 'Voor ons, Gkf-fotografen, was het verzorgen van een Proost Prikkels-fotonummer zowat het hoogst bereikbare. Alleen een tentoonstelling in het Stedelijk stond hoger in aanzien.'
