Vintage ’80s Polaroids of Amsterdam’s barflies
Going underground
From gay bars and discos to old-school bruin cafés and red-light district taverns – Marc H. Miller and Bettie Ringma’s portraits capture the hidden soul of the city.
In spring 1979, Bettie Ringma and Marc H. Miller moved from New York’s Lower East Side to Amsterdam. The newly arrived couple had already become known on New York’s downtown art scene, taking “Paparazzi Self-Portraits” with the new Polaroid SX-70 instamatic camera, and giving the world a taste for instant gratification.
In search of a way to support themselves in a new city, they remembered a photographer hustling Polaroid portraits at Coney Island and decided to test the waters. “We tried first at Zandvoort Beach but it was too much work,” Miller recalls. “The sand was potentially deadly for the camera so we moved to the nightclubs and it clicked right away.”
For next two years, they made the rounds five or six nights a week, shooting anywhere from 30 to 100 portraits a night of locals at old-school bruin cafés, Turkish cafés, soccer bars, gay bars, discos, red-light district bars, and tourist traps. They describe the portraits as “tronies,” comparing them to 17th-century tavern paintings by artists like Adriaen Brouwer who painted typological portraits very similar in spirit.
Long before digital photography, the Polaroid SX-70 was the perfect way to get your portrait on the spot. “There are people that want the affirmation of the photos, and the opportunity to get pictures of people they knew primarily through bars and clubs,” Miller observes.
“It’s a little bit theatrical because when we’re taking a picture, the bar doesn’t completely stop but there’s a lot of attention on the process and some of the characters in these bars used that to assert their presence. There are people that want the affirmation of the photos.”
Now, nearly 40 years after they were first taken, the photographs will be on view in Amsterdam Polaroids, an exhibition at Stigter Van Doesburg Gallery, Amsterdam (January 13 – February 17, 2018). The pictures give us the perfect slice of life, from the beautiful animeermeijes (bar girls) and the regulars who stop in for a drink, to the immigrants working at local brothels have a cool one after a hard night’s work.
The desire to preserve the moment in time with a Polaroid has been so strong that even though digital photography helped put the fabled camera company out of business for a while, the tradition lives on. “To this day people come by with roses and a Polaroid camera,” Miller observes with a laugh. “Bettie and I can take some credit for that.”
Amsterdam Polaroids is running at the Stigter Van Doesburg Gallery in Amsterdam from January 13 to February 17, 2018. See more of Miller and Ringma’s work on their official website.
In original matte frame with rubber stamp, 4.5″ x 6.5″.
Left to right: Joey Ramone, Bettie Ringma, Dee Dee Ramone, Tommy Ramone, Johnny Ramone.
Tentoonstelling Tussen 1979 en 1980 maakten Marc H. Miller en Bettie Ringma honderden polaroids in cafés en bars in Amsterdam. De foto’s zijn nu te zien.
Thomas van Huut
12 januari 2018
Marc H. Miller en Bettie Ringma / Galerie Stigter Van Doesburg
Fotografie
Amsterdam Polaroids, Bettie Ringma en Marc H. Miller.
Galerie Stigter Van Doesburg. T/m 17/02. Inl: Stigtervandoesburg.com
●●●●●
Meer werk van Marc Miller: http://www.98bowery.com
Selfies avant la lettre zijn het. Fotografische berichten uit het nachtleven, met als boodschap: het is hier onstuimig, maar we vermaken ons goed. In 1979 en 1980 maakten de Amerikaan Marc H. Miller en de Nederlandse Bettie Ringma honderden polaroids van het uitgaansleven in Amsterdam. Samen geven de polaroids een bijzonder beeld van het uitgaansleven in die tijd: we zien een animeermeisje met een slang op haar hoofd, een vrouw in panterprintjurk uitgestrekt liggend over drie barkrukken, een ontklede man die bokst met een denkbeeldige tegenstander, een lachend koppel dat onhandig tegen een gokkast hangt.
Marc H. Miller en Bettie Ringma / Galerie Stigter Van Doesburg
In eerste instantie waren de polaroids, die vanaf dit weekend te zien zijn in galerie Stigter Van Doesburg in Amsterdam, niet bedoeld als kunstproject. Ze waren voor de directe verkoop, als aandenken aan een geslaagde avond. Voor zes gulden per stuk verkochten Miller en Ringma ze aan de geportretteerden, een manier om wat te verdienen. Het duo had elkaar ontmoet in de Verenigde Staten, en was samen naar Amsterdam verhuisd. Beiden waren wel actief als kunstenaar, Miller werkte in New York samen met – toen undergroundkunstenaars – Jean-Michel Basquiat en Keith Haring.
Andere polaroid-fotografen in het nachtleven van Amsterdam waren er volgens hen in die tijd nog niet. „In New York hadden we bij Coney Island iemand gezien die op het strand polaroids maakte van mensen”, vertelde Miller in een interview met Vice in 2015 over hun inspiratie. Toen ze naar Nederland kwamen, besloot het duo eerst met hun camera naar Zandvoort te gaan. Omdat het zand slecht was voor de camera, en er wat gedoe was met topless zonnende dames, besloten ze het in cafés te proberen. „Dat was gelijk een enorm succes.” Twee jaar lang struinden ze ’s nachts door de stad: van bruine kroegen tot travestietenclubs.
Geweldige foto’s verliezen
Marc H. Miller en Bettie Ringma / Galerie Stigter Van Doesburg
Regelmatig schoten ze meer dan vijftig foto’s per avond, op twee portretten is te zien wat voor enorme camera ze daarvoor met zich mee moesten dragen. Maar „het moeilijkste gedeelte van het verkopen van de portretten was het verliezen van de vele geweldige foto’s die we maakten”, aldus Miller op zijn website 98bowery.com, waar hij herinneringen ophaalt. Van Polaroid kregen ze later extra film, om telkens een tweede foto te maken, voor de tentoonstelling Amsterdam Privé in 1981. Het zijn deze ‘duplicaten’ die nu opnieuw worden geëxposeerd.
Zoals de polaroids nu bij Stigter Van Doesburg worden tentoongesteld – in één lange horizontale lijn aan de wand, staand op een dun metalen plintje – geeft de serie de indruk van een meterslange fotostrip over één heel uitbundige uitgaansnacht in Amsterdam. Want hoewel de foto’s niet allemaal op dezelfde avond genomen kunnen zijn, en de locatie telkens anders is: de sfeer is constant. Telkens keren dezelfde personages terug: ‘Ome Ko’ trekt in ieder café zijn broek uit, ‘Tante Tina’ poseert met iedereen, de twee Turkse mannen die op de ene foto poseren voor een foto om naar huis te sturen, geven op de volgende foto Ome Ko een knipbeurt. Stuk voor stuk zijn het uitgesproken personages, bij wie je onbewust hele verhalen fantaseert. „We waren al snel een vaste waarde in het nachtleven van de stad, we hadden veel vaste klanten die graag nieuwe foto’s wilden maken wanneer we toevallig hun pad kruisten”, herinnert Miller zich op zijn site.
Extra leuk is het spontane karakter van de foto’s. Omdat dit vaak niet de betaalde en geposeerde portretjes zijn, is het snapshotgehalte hoog: personen buitelen onhandig over elkaar, hebben hun ogen half gesloten, lijken onbeholpen te poseren voor een foto die al genomen is. Op een enkele foto is in de handen van de geportretteerden de foto re zien die wél goed genoeg was als aandenken.
Per stuk worden de polaroids nu niet meer verkocht, de galerie hoopt op een koper die de verzameling in z’n geheel wil overnemen.