The duo Scheltens & Abbenes are seen as the most progressive still-life photographers in the Netherlands today.
The exhibition draws the visitor into a sense of wonder at the things we encounter in daily life. In their studio, Scheltens & Abbenes analyse the essence of things by subjecting their anatomy to a meticulous and painstaking examination. These objects range from a colourful powder patch, a sharp crease in a shirt or lush flowers on a lorry. These objects come to life by lifting them from their everyday context, framing and zooming in on them, in order to penetrate to their innermost core.
ZEEN guides the visitor through an extensive oeuvre built up over the past 18 years. The exhibition comprises a large number of diptychs. Reproductions of magazine pages on which photographs by Scheltens & Abbenes were originally published are combined with large prints that have been taken out of context. Through these combinations, Scheltens & Abbenes examine the tipping point between commissioned and autonomous photography. This also shows how the different individual images in the various series relate to each other. Scheltens & Abbenes also created a new video installation, specifically for this exhibition. Just as they treat the objects they photograph as building blocks for their final composition, they used their previous photographs as building blocks for this site-specific video installation. The installation perfectly captures their fascination for repetition, lines, surfaces and structures. The viewer is encouraged to look very carefully, and so to share the duo’s fascination for the structure of things at a micro-level.
The exhibition Scheltens & Abbenes – ZEEN is made possible by BeamSystems, the Mondriaan Fund and Kleurgamma Fine-Art Photolab. Courtesy of The Ravestijn Gallery Amsterdam.
Published on 8 March 2019
Zeen by Scheltens & Abbenes
Written by Maisie Skidmore
Having made their names with commissions from well-respected clients such as Cos, Hermès, and Maison Martin Margiela, Maurice Scheltens and Liesbeth Abbenes now have a 20-year retrospective at Amsterdam's Foam
Maurice Scheltens and Liesbeth Abbenes have long been preoccupied by perspective. In fact, this year is the 18th that the artist duo – partners in life, as well as in work – have spent creating their painstakingly controlled scenes to capture on camera together. Translating their immaculately constructed three-dimensional sets into technically precise two-dimensional images, they have made a name for themselves with rich, playful and illusory works that toy with spatial dimensions, and which, though aesthetically pleasing, are conceptually rigorous first and foremost. The concept, Abbenes assures us, always precedes the picture.
Their spring exhibition at Amsterdam’s Foam Museum (from 15 March to 05 June) is something like a retrospective, giving the Dutch duo an opportunity to look back over almost two decades of work from a new perspective. And true to form, they are first rearranging the rooms their work will inhabit by uncovering windows that have not been opened in many years. “We will have light and some fresh air, hopefully. We have to give up walls for that, but it’s good to have a bit of the outside world coming in,” they say. Shifting the dimensions and conditions of the space itself will alter the way viewers see the work, and that typifies their approach to the exhibition, rethinking how the works will appear in this new context, and how they relate to each other.
Editorial series that were initially viewed on the printed page will now be displayed on the walls, while a body of work made for a fashion brand (their client list includes Maison Martin Margiela, Hermès and Cos, to name just a few) finds its way into the drawers of a dresser, or is shown via video installation. It’s all about changing formats, says Abbenes, and to some degree it’s an extension of their practice, in which an object is not depicted as such, but rather used as a building block with which to create a new composition. Now, those compositions become building blocks too, in the larger structure that is their world. Every element of the show’s design seeks to decontextualise their oeuvre in this way, she says, allowing it to communicate both with the audience and the works around it anew.
Over the years their reputation has won Scheltens and Abbenes freedom, so that ideas commissioned by brands become freestanding artworks in their own right. But, free from the printed page to which they are so often restricted, the solution-led basis upon which these elusive works are built is more readily available to a viewer. Simply put, the idea becomes more apparent. Here, a concept can overflow its medium, but, “It’s still drawn back as well. It’s controlled, because that’s what our work is about”. You get the sense that there might always have been an exhibition in mind.
The show is accompanied by a book (though it’s more an artist’s book than a simple catalogue, by Japan-based Case Publishing) that pairs seemingly unrelated works to allow new dialogues to form between them. Similarly, in the exhibition “we play with repetition of images”, Abbenes explains, so that “sometimes you’ll see images you saw before, in another room”. Above and beyond creating the experiential equivalent of a game of pairs, this technique is a nod to a digital landscape in which everything seems somewhat familiar, even when it’s brand new. But it is, again, about perspective. “This gets the viewer in the same ‘looking mode’ as we are, examining objects.”
Seeing this extensive body of work, how do Scheltens and Abbenes feel they have evolved over the course of 18 years? “I think we’re more free now, maybe to mess it up a little more,” Abbenes says. It seems an unlikely prognosis, given the degree of perfectionism that has become an underpinning theme throughout, but she continues: “It’s hard to explain, but it’s finding beauty in the accidents, and in getting control over the accidents again. That might be a change that comes with time. You become more yourself.”
www.scheltens-abbenes.com Zeen by Scheltens & Abbenes is on show from 15 March to 05 June at Foam Keizersgracht 609, 1017 DS Amsterdam, The Netherlands foam.org
Duo Scheltens & Abbenes maakt hedendaagse stillevens
Fotografie Een vrachtwagen als een bloem, een kartonnen doos als een schaaltje. Op hun expositie ‘Zeen’ tonen Scheltens & Abbenes objecten die soms enkel bestaan bij de gratie van het beeld.
Tracy Metz
21 maart 2019
Foto Scheltens & Abbenes, Cos Collections
Fotografie
‘Zeen’ van Scheltens & Abbenes, t/m 5/6 in FOAM, Amsterdam. Gelijknamig boek door Esther de Vries (grafisch ontwerp), Louise Schouwenberg (tekst), CASE Publishing, €45. Inl. foam.org.
●●●●●
Is die ene foto erbij? Het was een grote afbeelding, met stroken zachte kleur, bovenin onscherp, onderin vlijmscherp. Het duurde een tijdje voordat uit de abstracte kleurvlakken de herkenning opdoemde: het zijn make-updoosjes! Of om preciezer te zijn, doosjes met geperste blokjes oogschaduw.
Voor hun overzichtstentoonstelling Zeen in Foam heeft het fotografenduo Scheltens & Abbenes een strenge keuze moeten maken uit achttien jaar werk. Het is nog maar de vraag of de foto het heeft gehaald. Het is wel een foto die exemplarisch is voor hun werkwijze. „Je moet inderdaad altijd iets kunnen ontdekken in onze foto’s”, zegt Liesbeth Abbenes.
Gelukkig is de foto, die ze maakten voor het tijdschrift The Gentlewoman, op de expositie te zien.
Foto Scheltens en Abbenes
Maurice Scheltens en Liesbeth Abbenes, een duo in liefde en werk sinds 2001, werken in opdracht voor modemerken als Martin Margiela, Paco Rabanne, COS en Balenciaga. Ook zijn ze actief voor vormgevers als Scholten & Baijings en Muller Van Severen. Daarnaast doen ze ook shoots voor tijdschriften als Fantastic Man, MacGuffin en New York Times Magazine.
Voor Foam hebben ze uit hun werk veel tweeluiken gemaakt, met een foto uit een tijdschrift gecombineerd met een heel ander beeld. Zo laten ze zien hoezeer autonoom en toegepast werk naadloos in elkaar overloopt.
Stillevens
Hun werk laat zich omschrijven als hedendaagse stillevens. Vaak hebben hun beelden een vervreemdende uitwerking omdat Scheltens & Abbenes sterk inzoomen op het object, waardoor de schaal ervan verdwijnt. Een make-updoosje of een mooi gemaakte zak in een kledingstuk kan op een foto ineens een meter breed zijn. Kleurige hotelzeepjes, gloeilampen en rollen tape zijn zorgvuldig uitgestald op glazen platen en lijken door de ruimte te zweven.
Foto Scheltens en Abbenes, Art Institute Chicago
Als kijker heb je daardoor geen idee hoe groot of klein de voorwerpen zijn. Je raakt losgeweekt uit de terloopse herkenning van alledaagse objecten en beseft dat die herkenning verrassend afhankelijk is van de maat van dingen. Dat vervreemdende effect is bijvoorbeeld sterk bij een serie foto’s van vrachtwagens bij de bloemenveiling. De camera staat heel dicht op de reusachtige geprinte bloemen op de dekzeilen en krijgt elke kras, vouw en vliegje mee. Pas als je de strip met popnagels opmerkt, begrijp je dat je niet naar een bloem kijkt, maar naar een kolossale afbeelding van een bloem.
Laveren
Liesbeth Abbenes wijst op een werk dat een fraaie oranjekleurige glazen schaal lijkt te zijn, maar door de ronddraaiende beweging onscherp is. „Voor het boek Hidden Objects moesten we met beweging een object maken. Dit is een kartonnen doos die op een draaitafel ronddraait.” Dat is wat het duo bedoelt met een object dat alleen bij gratie van de foto bestaat. „Door de foto wordt een object zonder waarde, een kartonnen doos, een object met schoonheid.”
Foto Scheltens en Abbenes
In de loop van de tijd is bij Scheltens & Abbenes het verschil tussen autonoom en toegepast uit hun werk verdwenen. Opdrachtgevers houden van hun vrijheid van kijken en associëren. Maar niet elke opdrachtgever kan dat aan. Modemerk Hermès bijvoorbeeld zag hun werk voor COS en dacht: dat willen wij ook. Maar uiteindelijk vond vooral de afdeling sales het toch te abstract.
„Wij zijn opdrachtnemer en opdrachtgever tegelijk geworden”, zegt Maurice Scheltens. „We laveren tussen kunst en commercie.” Liesbeth Abbenes: „Wij zien een opdracht niet als een beperking, maar als een uitnodiging om elke keer opnieuw te kijken, om weer over de rand te pissen.”