Ter Nagedachtenis Fotoreportage door Filmex (Fotograaf) Filmex Lierse Steenweg 153 Mechelen |
Last Respects Een Laatste Groet by Marrie Bot Documentary Photography
Landschappen van de dood door Bart Sorgedrager en ...
Landschappen van de dood door Bart Sorgedrager en Ruud Spruit (tekst) 84 blz., VNG uitgeverij
18 december 1993
Foto: De obelisken en de afgeknotte zuilen op de Nederlandse Hervormde begraafplaats in het Groningse Termunten zijn aan een verfje toe: de belettering en de afbeeldingen op de grafmonumenten horen zwart te zijn.
In 'Landschappen van de dood' heeft Bart Sorgedrager vijfendertig kleurenfoto's van Nederlandse begraafplaatsen bijeengebracht. Het was de fotograaf te doen om de situering van de begraafplaats in het landschap. Over de juiste plaats voor de doden werd met de eeuwen steeds anders gedacht: buiten de stadsmuren of erbinnen, met omheining of juist zonder, etcetera. Dat heeft geresulteerd in een grote verscheidenheid aan begraafplaatsen. De lieflijkheid van een familiebegraafplaats in Stadskanaal, gelegen op een zandrug in het veen, contrasteert sterk met het Duitse militaire ereveld in IJsselstein. Naast de R.K. begraafplaats in Medemblik staat een molen en in Monnickendam ligt de begraafplaats ingeklemd tussen de provinciale weg en een afslag, waardoor het spreken van een afscheidswoord aan het graf vanwege het verkeerslawaai vrijwel onmogelijk is. Meelijwekkend is het uitzicht van de doden op de dijk naast het industrieterrein van Delfzijl.
De foto's worden voorafgegaan door een uitvoerige verhandeling over de Nederlandse begrafeniscultuur.