Een snelle blik op de wereld
Fotojournalisten plaatsen hun werk graag op Instagram. Soms hebben ze zelfs tienduizenden volgers . „Ik kan nu directer met mijn publiek communiceren.”
Fotoserie
![]()
‘De 24-jarig Sima, een Syrische vluchtelinge in een coffeeshop in Beiroet. Haar tattoo betekent ‘Damascus’, met de initialen van haar familieleden in het Arabisch. Part of my new story #ourlimbo.’
Twee maanden geleden plaatste Natalie Naccache (25) deze tekst bij haar foto op Instagram en kondigde daarmee haar nieuwe fotoproject ‘Our Limbo’ aan. Naccache, een Libanees-Britse fotografe uit Beiroet werkzaam voor Getty Images, begon recent aan een project over vluchtelingen afkomstig uit de Syrische middenklasse. „Veel mensen denken bij een vluchteling aan iemand die berooid voor een tentje zit. Maar de meer welgestelde Syriërs die het land zijn ontvlucht hebben ook veel problemen. Ze zijn hun huis, vrienden en familie kwijt en moeten in een ander land opnieuw beginnen. Hoe is hun leven? Dat is een verhaal dat ik wil laten zien.”
Een groot deel van de foto’s voor ‘Our Limbo’ – het project wordt financieel ondersteund door fotoagentschap Magnum en het Arab Documentary Photography Program – plaatst Naccache op Instagram. Haar interviews met de Syrische vluchtelingen zijn te zien op haar eigen blog NatNac’s Lens. „Mijn Instagram-pagina wordt steeds belangrijker”, zegt Naccache, die haar project ook aan internationale bladen verkoopt. „Ik kan er direct foto’s op plaatsen en bereik een breed publiek. Geïnteresseerden kunnen meteen zien hoe mijn project vordert.” Eind augustus werd haar account door The Huffington Post aangeprezen als ‘een van de 26 briljante Instagram-accounts die je wereldblik zullen uitbreiden’. „Dat had een enorm effect. Ik had 2.000 volgers, nu zijn dat er al bijna 22.000.”
Smartphone-fotografie maakt de laatste jaren een snelle ontwikkeling door binnen de fotojournalistiek. Voor Time Lightbox, het fotoblog vanTime Magazine, maakte fotojournalist Michael Christopher Brown in 2011 een fotoserie over de oorlog in Libië. Het jaar daarop stuurde Kira Pollack, chef fotografie bij Time, een aantal fotografen op pad om met hun smartphone de gevolgen van orkaan Sandy te fotograferen. „Zij plaatsten direct, zonder tussenkomst van een fotoredacteur, de beelden op ons Instagram-account. Daarvan kwam weer een deel op ons blog”, zegt Pollack.
Die aanpak bleek succesvol. De site trok die week 13 procent meer unieke bezoekers en het Instagram-account kreeg er binnen 48 uur 12.000 nieuwe volgers bij. Ook werd een smartphone-foto van orkaan Sandy op de cover van Time geplaatst. Toch noemt Pollack deze situatie ‘uitzonderlijk’. „Alleen bij breaking news loont het om foto’s met een mobieltje te maken. De fotografen die voor ons werken, gebruiken toch voornamelijk professionele camera’s.”
Oorlog in Afghanistan via de iPhone
Ook The New York Times experimenteert, onder meer op het fotoblog Lens, met smartphone-fotografie. Eind 2010 maakte NYT-fotograaf Damon Winter een serie van de oorlog in Afghanistan met zijn iPhone en Hipstamatic app. Hij won er het jaar daarop een prijs mee. „Daarover was toen nog veel discussie onder fotografen”, zegt fotojournalist David Guttenfelder (45). „Smartphone-fotografie werd als controversieel beschouwd. Maar met de komst van Instagram is dat veranderd.”
Guttenfelder, voormalig AP-fotograaf en werkzaam voor National Geographic is met 730.000 volgers en zijn nominatie dit jaar door Time als ‘Instagram photographer of the year’, de onbetwiste koning van de smartphone-fotografie. „De foto’s die ik op Instagram plaats, gaan over de kleine dingen die ik, onderweg op reportage, tegenkom. Omdat ik veel volgers heb, vindt National Geographic het fijn als ik erbij vermeld dat ik voor hen op pad ben.”
Een flink deel van zijn publiek verwierf Guttenfelder via zijn vorige werkgever. In 2011 opende hij voor AP een persbureau in Noord-Korea. „Begin 2013 kwam daar voor het eerst een goede mobiele internetverbinding. Ik kon toen direct foto’s uit Noord-Korea op mijn Instagram-pagina plaatsen. Dat had een enorme impact, er waren daar geen westerse fotografen en ik liet zomaar een deel van die wereld zien.” In een periode van anderhalf jaar vertienvoudigde het aantal volgers van zijn account. „In 2012 had ik 15.000 volgers. Begin 2013 waren dat er al 50.000.”
Instagram als verdienmodel
De Canadese freelance-fotojournalist Ed Ou (27), onder meer werkzaam voor Getty Images, maakt sinds mei 2012 gebruik van Instagram. „Ik bereik jongeren die niet geïnteresseerd zijn in The Guardian of Time Magazine”, zegt hij vanaf de Faeröer waar hij werkt aan een nieuw project. „Ze stellen vragen over het conflict dat ik fotografeer of willen meer weten over het land waar ik ben. Ik kan ze direct anwoord geven, niemand zit tussen mij en mijn werk. Dat is prettig. Bovendien kan ik via hun reacties weer peilen of ik een goed onderwerp te pakken heb.”
Ou – ruim 67.700 volgers – gebruikte aanvankelijk Instagram als een ‘persoonlijk dagboek’. „Ik zag het als een manier om vrienden op de hoogte te houden. Inmiddels is het een verlengstuk van mijn werk geworden. Wat ik niet in opdracht van werkgevers maak, plaats ik op Instagram.” Het account levert hem ook meer werk op. „Het is een snelle manier om verhalen te verkopen. Fotoredacteuren van kranten en tijdschriften volgen mij. Als ze zien dat ik in Oekraïne zit en ze hebben beeld nodig uit de regio, dan bellen ze.”
Inmiddels hebben kranten als The Wall Street Journal, The Guardian en Le Monde hun eigen Instagram-account. Techsites als Wired berichten geregeld over smartphone-fotografie. „Ik word wel gebeld door fotoredacties met de vraag of ik ze wil adviseren over een effectief gebruik van Instagram”, zegt Guttenfelder. „Maar een direct verdienmodel is er nog niet.” Zelf is hij ook benaderd door adverteerders. „Kledingbedrijven die willen dat ik een link plaats naar hun site. Daar bieden ze me dan een paar honderd dollar voor.”
Buiten de fotojournalistiek wordt door commerciële fotografen inmiddels wel geëxperimenteerd met verdienmodellen via Instagram. De Amerikaanse fotografe Lauren Randolph – meer dan 233.000 volgers – plaatst lifestylefoto’s voor merken als Nordstrom, Gap en Honda op haar Instagram-account Lauren Lemon. Vorig jaar huurde Sony haar in om foto’s, die ze had gemaakt met de nieuwe smartphone-lens Sony QX, te delen via Instagram. Ook de Amerikaanse fotograaf Vincent La Foret plaatst afbeeldingen van de camera’s die hij gebruikt op zijn pagina. „Er zijn ook fotojournalisten die inmiddels reclame maken”, zegt Guttenfelder. „Sommigen doen dat heel subtiel, anderen niet, die zetten ergens #levi’s tussen.” Zelf trekt Guttenfelder een grens. „Ik houd me alleen bezig met fotojournalistiek. Maar laatst heb ik voor Instagram wel een filmpje gemaakt met Hyperlapse, hun nieuwe iPhone app.”
Ook Naccache verdient nog geen geld via Instagram. „Maar ik ken wel fotografen die afdrukken van hun iPhonefoto’s verkopen. Dat ga ik in de toekomst ook doen.”
◆