Online productie Britse dagblad The Guardian maakt multimediaproject over Tasmaanse bosbrand
Lex Boon
artikel Britse krant The Guardian maakte een ambitieuze online productie over een bosbrand: Firestorm. Digitale uitsloverij of online toekomst?
Niemand zou ons geloven, zegt Tammy Holmes. Ik zei tegen de kinderen: jullie zullen dit nooit vergeten. Toen realiseerde ik me dat we mijn telefoon bij de hand hadden. Tim heeft snel een paar foto's gemaakt.
De beelden van de familie Holmes, inwoners van het dorpje Dunalley op het Australische eiland Tasmani�, gingen de gehele wereld over. Opa Tim en oma Tammy Holmes schuilden met hun kleinkinderen voor een van de grootste bosbranden in de recente Tasmaanse geschiedenis. Ze stonden en dreven in het water, hangend aan een aanlegsteiger. Holmes moest de steiger nat houden om te voorkomen dat die ook vlam zou vatten.
De foto's - onheilspellend oranje van het vuur en de rook - gingen de hele wereld over. Ook Nederlandse kranten plaatsten de beelden. De Britse krant The Guardian heeft ze nu als uitgangspunt genomen voor een ambitieuze online productie: Firestorm. Het project, dat deze week is gepubliceerd en beschikbaar is op het web en voor tabletcomputers, is een uitgebreide en voor sommige internetredacties zelfs jaloersmakende 'interactive' over de nietsontziende bosbranden die het zuidoosten van Australi� begin dit jaar teisterden.
Aan de hand van het verhaal van de familie Holmes vertellen schrijver Jon Henley en filmmaker Laurence Topham een groter verhaal over de gevolgen van klimaatverandering voor Tasmani�.
Wat is Firestorm? Sommigen noemen het een effectieve manier van verhalen vertellen en de toekomst van de journalistiek. Digitale uitsloverij, zeggen anderen op Twitter en op diverse webfora.
Tekst, video, audio en fotografie. Alles wordt ingezet in de productie van The Guardian. De productie doet sterk denken aan Snow Fall, het online project waar The New York Times vorig jaar mee pronkte - en een Pulitzerprijs won. Volgens de Nederlander Daan Louter (22) was het de bedoeling dat het Britse project wel echt zou verschillen van het New Yorkse. Als ontwerper bij het interactieve team van de Britse krant was hij verantwoordelijk voor het ontwerp van Firestorm.
De hoofdredactie van The Guardian, en eigenlijk iedereen hier, heeft erop gehamerd dat we niet hetzelfde moesten maken als Snow Fall, zegt Louter. Dat vond iedereen geweldig, maar niemand heeft het echt gelezen. Het was toch vooral een lang artikel met wat multimediadingetjes. Firestorm is naar mijn idee veel meer uitgebalanceerd. Video en tekst spelen met elkaar en het is ��n geheel.
Op internet moeten verhalen kort zijn, was jarenlang het devies. Voor lange artikelen was er papier. Maar Snow Fall en Firestorm zijn de meest in het oog springende voorbeelden van wat je een nieuwe generatie internetverhalen zou kunnen noemen. Producties waarvoor je de tijd moet nemen en waarbij de vormgeving een centraal onderdeel is van het verhaal. Vooral Angelsaksische (online) media zoals The Guardian, The New York Times en omroepen experimenteren hiermee het afgelopen jaar volop, waarbij ze zich richten op het internationale internetpubliek.
Goedkoop is het niet om een productie als Firestorm te maken, beaamt ontwerper Louter. Schrijver Henley en filmmaker Topham deden drie weken onderzoek in Australi� en vanuit Londen werkte de Nederlander met drie ontwikkelaars en drie redacteuren een maand aan het project. Daarnaast werkten er nog zeven mensen aan delen van het project. Voordat dit eindproduct tot stand kwam zijn er verschillende versies gemaakt en kwam het project weer regelmatig terug naar de tekentafel.
Daan Louter heeft het project niet ontworpen voor een bepaald type lezer of kijker. Wie Firestorm oproept heeft zelf controle. Als je wilt kun je binnen een paar minuten door het verhaal heen klikken. Of je kunt er uitgebreid de tijd voor nemen. Louter: We weten dat er mensen zijn die niet de tijd zullen nemen om alles te bekijken. Daarom kan je er redelijk snel doorheen scrollen en toch het hele verhaal meekrijgen.
Daardoor ligt - zoals ook het geval was bij Snow Fall - de kritiek wellicht voor de hand dat dit project van The Guardian een beetje digitale uitsloverij is. Firestorm is prachtig gemaakt, maar het verhaal had korter en dwingender verteld kunnen worden. Of, zoals Tim Holmes zelf zegt: De beelden vertellen het verhaal beter dan ik kan in woorden.
Moet een verlieslijdende krant als The Guardian een project als dit dan wel doen? Het dagblad wil graag voorop lopen op het gebied van innovatie. Dat is belangrijk om nog meer publiek te trekken in met name de Verenigde Staten.
Innovatie krijg je volgens de Nederlandse ontwerper Daan Louter alleen door te experimenteren en dingen te doen. Natuurlijk, dit is niet goedkoop en ik hoef me gelukkig niet met de financi�le kant bezig te houden. Maar The Guardian probeert zich te profileren met digitale journalistiek. Daar passen dit soort projecten goed bij. We zoeken naar manieren hoe journalisten hun verhaal online op een andere manier kunnen vertellen.
Moet een krant die verlies lijdt zo'n project wel doen? Verliesgevende krant The Guardian verhuist naar theguardian.com Een kleine stap voor de internetgebruiker, maar een grote stap voor The Guardian. De Britse kwaliteitskrant maakte vrijdag bekend dat het zijn webadres wijzigt. Het is niet langer guardian.co.uk, maar theguardian.com. De adreswijziging onderstreept dat we wereldwijd een leidende positie ambi�ren in nieuws en achtergronden, aldus directeur digitaal Tanya Cordrey. The Guardian wil niet langer uitsluitend een gerespecteerde nationale krant zijn. De website bereikte onlangs een nieuw kijkcijferrecord. Vorige maand kwamen er 81 miljoen bezoekers. Die bekeken samen 470 miljoen pagina's. Slechts een derde van het bezoek is Brits. De rest komt uit vrijwel alle andere landen van de wereld, aldus Cordrey. Om naam te maken op internet, investeert The Guardian volop in digitale projecten. Niet alleen in multimediale initiatieven als Firestorm en interactieve graphics, maar ook in projecten waarbij de krant de lezers te hulp vraagt. Die doorzochten gezamenlijk bijvoorbeeld declaraties van Britse parlementari�rs op financi�le misstappen. De digitale investeringen zijn opvallend: The Guardian meldt al jaren zware verliezen. Uitgever Guardian News & Media leed in het fiscale jaar 2011/2012, tot 1 april 2012, een verlies van 44 miljoen pond (56 miljoen euro), ondanks groei van digitale inkomsten. In het jaar daarvoor was het verlies 31 miljoen pond. De omzet daalde ligt, van 198,2 naar 196,2 miljoen pond. Net als veel andere dagbladen heeft The Guardian last een krimpende advertentiemarkt. De redactie moest het afgelopen jaar 7 miljoen pond besparen en schrapte daarom een kleine honderd arbeidsplaatsen. De krant heeft een redactie van 650 mensen en een oplage van pakweg 210.000 exemplaren per dag.
Foto-onderschrift: Tammy Holmes schuilt met haar kleinkinderen in het water voor de brand.
Op dit artikel rust auteursrecht van NRC Handelsblad BV, respectievelijk van de oorspronkelijke auteur.