Island
The island of Schiermonnikoog by 7 photographers
It is the outcome of a commission granted by the Dutch Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality, on the occasion of the 10th International Ministerial Conference on the Wadden Sea.
The catalogue is published by Noorderlicht in co-operation with the Ministry.
From the introduction by Eddie Marsman:
Make no mistake about it, said the photographer who had just returned from his stay on the island to the photographer who was just about to depart for his. On the map of The Netherlands it may be just a spot, on that of Europe - if it is there at all - it is nothing more than a dot.
But Schiermonnikoog has more horizon than you would think. (Was there indeed just one horizon?, he had once even asked himself.)
And then the light, which is as changeable as the weather and the clouds in the sky, and could suddenly alter the appearance of everything (was there indeed only one island?) - how could something so small be so infinite?
After he too returned, the photographer who was about to leave admitted his colleague's words had made him laugh at the time. But now he had seen it with his own eyes.
It was true.
See also
Texel Raimond Wouda Photography
De mysterieuze kanten van een vakantie-eiland
Illand Pietersma
Expositie: 'Eiland', foto's. Met: Jem Southam, Ton Broekhuis, Angelika Bartz e.a. Te zien in: Tent aan Langestreek in Schiermonnikoog. Open: Dag. 10-17 uur, t/m 28/8. Catalogus: EUR 21,50.
'Het lijkenhuis moet weg', stond er vorig weekend geklad op de tentoonstellingstent op Schiermonnikoog waar de foto-expositie Eiland te zien is. Er hangt werk van zeven internationale fotografen, die het afgelopen voorjaar zijn uitgenodigd een frisse blik te werpen op het eiland.
Lijkenhuis verwees met name naar vijf oude foto's van drenkelingen - vermoedelijk neergeschoten Engelse vliegeniers uit de Tweede Wereldoorlog. Fotograaf Leo Divendal heeft die foto's opgedist uit een archief op Schiermonnikoog en ingepast in een reeks andere strandvondsten. Het is een ontroerende en aangrijpende serie, waarmee Divendal een ode brengt aan het strand en de drenkelingen, en tegelijk de vergankelijkheid van het leven verbeeldt. 'De zee geeft en de zee neemt' lijkt hij te willen zeggen met de afsluitende foto van een witschuimende golf die het strand oprolt.
Schokkend
Daarbij ogen de foto's van wegrottende kadavertjes van vogels en konijnen misschien niet aangenaam. Maar de opgeblazen of in verregaande staat van ontbinding verkerende drenkelingen worden als schokkend ervaren. "Natuurlijk spoelt hier nog wel eens een visserman aan", beaamt een eilandbewoner. "Leven en dood liggen nu eenmaal dicht bij elkaar op een eiland. Maar de fotografen zouden hier vier maanden werken. Toen is er geen lijk aangespoeld. Dus horen die foto's uit de oorlog er gewoon niet in thuis", zo verwoordt hij de verontrusting op het eiland.
Maar Divendal betrok foto's uit een verleden dat bij de geschiedenis van Schiermonnikoog hoort. Gezien de uitgebreide herdenking van 60 jaar bevrijding, in mei, rond de begraafplaats Vredenhof waar Duitse soldaten en geallieerde piloten naast elkaar liggen, is dat verleden nog steeds actueel.
Jutter
Ook de Amerikaanse fotograaf John Gossage interesseerde zich voor wat de zee geeft en neemt. Vondsten van een jutter legde hij vast, zoals boeien, een verzameling petten of een kromme plank. Gossage combineerde die in poëtische tweeluiken met details uit het dagelijks leven die hij zelf vond op het eiland: een verweerde sluiting van een schuur, een zonneschittering in een raam of een symmetrisch doorkijkje in een bos.
Gerco de Ruijter fotografeerde Schiermonnikoog juist zoals zelfs weinig eilandbewoners het ooit zullen hebben gezien. Met een camera aan een vlieger maakte hij opvallende luchtfoto's. Omdat je in de recht van boven genomen beelden geen horizon ziet, is het heel moeilijk om goed de afstand te bepalen en diepte te schatten. Vooral de twee meter brede panoramafoto's van geulen, slenken en duinen doen je echt duizelen.
Melancholie
De Koreaan Jehsong Baak raakte op zijn eerste bezoek aan de Wadden overweldigd door de melancholie van het eiland. Bij nacht en met weinig licht maakte hij op eenzame zwerftochten donkere, grofkorrelige zwart-wit foto's. Uit de serie spreekt een mysterieuze en onheilspellende sfeer. Alsof Baak net als Divendal wil zeggen dat Schiermonnikoog niet alleen een mooi vakantie-eiland is, maar ook zijn duistere kanten heeft. Schiermonnikoog fotografeert zichzelf
Zelf
Tegelijk met de zeven fotografen kregen de bewoners de gelegenheid hun eiland te fotograferen met wegwerpcamera's. Honderden opnames zijn tot november te zien in de expositie 'Schiermonnikoog fotografeert zichzelf' in het Bezoekerscentrum. Daar is tevens een dvd-presentatie van foto's die zullen verschijnen in een boek over het internationale Waddengebied. De drie fotoprojecten, onder de titel 'Schiermonnikoog Herkenbaar Anders', dienen als opmaat van de Waddenconferentie die de ministers van Natuur van Nederland, Duitsland en Denemarken op 2 en 3 november op het eiland gaan houden.
15 juli 2005
