Louise Honée - We Love Where We Live
29 juni t/m 29 augustus
In We Love Where We Live zijn de hoofdpersonen jonge mensen in de mijnstreek van McDowell County in West Virginia (VS). Hun identiteit is nauw verbonden met de plaats waar ze opgroeien.
Ooit was hun geboortegrond een van de rijkste gebieden van Amerika dankzij mijnbouw, nu een van de armste, omdat de mijnen zijn gesloten en de mensen hun banen zijn kwijtgeraakt. Omdat velen zijn weggetrokken zijn huizen en gebouwen verlaten en zijn de steden door de leegstand spooksteden geworden.
"In de lijnen van het landschap, met de sporen en herinneringen aan het verleden, zocht ik naar de persoonlijkheid en de kwetsbaarheid van de kinderen die opgroeien in de heuvels van de Appalachen. De meesten van hen worden grootgebracht door grootouders of andere familieleden, omdat hun ouders worstelen met hun eigen sociale problemen.
Terwijl ik me concentreerde op de individualiteit van deze kinderen, werd ik geraakt door hun schoonheid, onschuld en kwetsbaarheid. Het resultaat is een serie van portretten en landschappen, waarin ik hun leven tussen hoop en wanhoop heb gedocumenteerd."
www.louisehonee.com
‘Deze kinderen worstelen tussen hoop en wanhoop’
Fotograaf Louise Honée portretteert kinderen die opgroeien in oude mijnstreken. Ze gaat op zoek naar de poëzie in de scherpe randjes.
Rianne van Dijck
5 juli 2018
Foto Louise Honée
Jaylon danst in zijn zondagse pak over straat. Zwarte broek, zwart giletje, kraakheldere witte bloes. Zeven jaar. Licht als een veertje. De wind onder zijn vleugels. Met slechts één voet, in glanzend gepoetste schoenen, raakt hij de weg. Die is beroerd onderhouden, een stoep is er niet, onkruid woekert over de randen. De huizen langs de straat zijn in deplorabele staat, de verf afgebladderd, de ijzeren hekken kapot.
Jaylon woont in Thorpe, McDowell County, West Virginia. Midden in de weelderige natuur en de dichte bossen van de Appalachen – een paradijs, zou je denken. Zeker als er in de ochtenden een lichte nevel boven de takken blijft hangen. Maar wat ooit een van de rijkste gebieden van Amerika was dankzij de steenkoolmijnen, is nu een van de armste plekken van het land, met een hoge werkloosheid, drank en drugs, leegstand en spookdorpen waar de natuur het kalm maar gedecideerd overneemt van de mens.
Foto Louise Honée
De Nederlandse fotograaf Louise Honée (44) reisde drie keer naar McDowell County om foto’s te maken van voornamelijk de kinderen die daar opgroeien. Eerder deed ze een dergelijk project (Angels of the North) in Noordoost-Engeland, dat een vergelijkbare problematiek kent van kleine mijnwerkersplaatsjes waar armoe heerst, waar winkelpanden zijn dichtgetimmerd en kinderen vaak door ouders aan hun lot worden overgelaten. Een van de dorpen die ze daar bezocht was Easington – het dorp waar de dansfilm Billy Elliot werd opgenomen. Honée’s eigen zoon, ze heeft vier kinderen, was een van de jongens die in de Nederlandse musical Billy Elliot danste – om maar even de context te schetsen van hoe alles begon.
„Ik ben pas laat in mijn leven gaan fotograferen, op mijn 37ste studeerde ik af aan de Fotoacademie. Mijn hart ligt bij sociaal-documentaire onderwerpen. In Billy Elliot wordt een prachtig verhaal verteld. Dat kind heeft een droom en weet te ontsnappen uit een wereld die hem weinig kansen biedt. De meeste kinderen hebben die mogelijkheid niet. Ik besloot dat ik daar iets mee wilde doen.”
Foto’s Louise Honée
Als Honée naar Engeland en Amerika gaat, reist ze in haar eentje. In Nederland doet ze research naar het gebied, naar de sociaal-economische omstandigheden. „Als ik eenmaal daar ben, laat ik me leiden door wat er op mijn pad komt. In Easington hingen veel kinderen rond op straat. Beetje sigaretjes roken, beetje rotzooi trappen. Ik sprak hen aan en als ik een foto van ze mocht maken, wilde ik natuurlijk ook toestemming vragen aan hun ouders. Maar die deden vaak niet eens de deur open. De moeder van de 14-jarige Ryan hing met een sigaret in haar mond uit het raam en riep dat het wel oké was. De 17-jarige Mason woonde al een hele poos niet meer bij zijn moeder en was nu tijdelijk ingetrokken bij vrienden die net een baby hadden gekregen. Deze kinderen worden niet opgevoed, ze worden grootgebracht.”
Honée richt haar camera ook op de mist boven het woud, een rozenstruik in bloei tussen de bakstenen huizen, een doorschijnende jurk die hangt te drogen in het zonlicht. Soms kijken de kinderen recht de lens in, dan weer slaan ze hun ogen neer en lijken afwezig, betrapt in hun gedachten. Op een foto ligt een kind lachend in een waterplas op straat, een meisje hangt ondersteboven aan een klimrek.
Foto Louise Honée
„Deze kinderen worstelen, tussen hoop en wanhoop, overal en nergens, en weten precies wanneer ze onzichtbaar moeten zijn. Ik ben steeds op zoek naar de persoonlijkheid van de kinderen, hun kwetsbaarheid. De intimiteit van de jeugd portretteren zonder dat armoede al te prominent is. Ik ben als de dood dat het cliché wordt. Het is ook belangrijk mijn werk als een serie te bekijken, het zijn geen losse beelden. Ik vertel een filmisch verhaal waarin ik portretten afwissel met sferische beelden, van de natuur, van een paard, van een roze plastic lint in een struik omdat dat zo mooi afsteekt tegen de blauwe lucht. Ik probeer poëzie te zien in de scherpe randjes, de schoonheid in hun ruige leefomstandigheden.”
De 7-jarige Jaylon woont bij zijn overgrootmoeder Christine (59) die samenwoont met haar derde echtgenoot en nog vier andere kleinkinderen. Zijn eigen moeder was 13 toen ze zwanger van hem werd, er is een vermoeden dat Jaylon ADHD heeft en dyslexie. Het idee dat hem, en de andere kinderen uit deze streek, een gure toekomst te wachten staat, is aannemelijk. Maar als je hem daar zo ziet fladderen op straat, dan hoop je zo dat hij wordt opgetild door de wind en dat hij kan ontsnappen aan wat het leven naar alle waarschijnlijkheid nog voor hem in petto heeft.
Louise Honée, We Love Where We Live is t/m 29 augustus te zien in De Balie, Amsterdam
We love where we live
Interviews | 24 september 2017 | Christopher de Gast
Louise Honée trok voor haar project We love where we live naar McDowell County in West Virginia om te onderzoeken hoe de jonge generatie zich daar staande houdt. Dit voormalige welvarende gebied is veranderd in een uitzichtloze plek met weinig perspectief op betere tijden. Honée ging echter juist op zoek naar de schoonheid achter de malaise, de zachtheid achter de façade. KIEKIE mocht haar als eerste een aantal vragen stellen over haar nieuwe serie.
Waar komt in eerste instantie het idee vandaan om in mijnwerkersgebieden in Engeland te gaan fotograferen?
”Dat idee ontstond doordat mijn zoon de rol van Billy speelde in de musical ‘Billy Elliot’. Deze musical brengt je vanzelf naar de geschiedenis van het mijnwerkersverleden van Engeland. In West Virginia zie je hetzelfde fenomeen als in Engeland: mijnwerkersstadjes staan op instorten en het toekomstperspectief is uitzichtloos. In Welch in McDowell County bijvoorbeeld, is er op het blote oog niets te beleven: winkels en gebouwen staan leeg, op een postkantoor en een pompstation na. Behalve de economische malaise waar de West Virginia mee kampt zijn er ook grote sociale problemen zoals drugsgebruik als gevolg van de werkeloosheid. Daarnaast zijn ook de gezondheidsproblemen, die juist door mijnbouw zijn veroorzaakt, verontrustend. Een ander probleem is obesitas. Doordat mensen arm zijn, zorgen ze slecht voor zichzelf en eten veelal goedkoop fastfood en drinken dikmakende frisdranken. De mensen leven er gelaten, bijna afwachtend in de hoop dat misschien ooit het tij zal keren, de kolenmijnen weer opengaan en er meer werk gaat komen. Ondertussen leven ze hun leven zo goed en kwaad als het gaat in een hechte gemeenschap.”
Hoe kwam je op de titel voor je nieuwste project: We love where we live?
”Tijdens het maken van projecten laat ik mij met betrekking tot de titel zo veel mogelijk inspireren door de omgeving zelf. Wat kom ik tegen? Wat zie ik? Wat zeggen mensen? Zo reed ik in West Virginia door McDowell County en zag ik bij het binnenrijden van een klein dorpje, haast achteloos een wit bord langs de kant van de weg staan met in zwarte letters daarop de tekst: w e l o v e w h e r e w e l i v e”. Juist deze vanzelfsprekendheid valt me dan op, omdat er zoveel rauwheid schuilgaat in de aantrekkelijkheid van deze zin. De zin blijft me als een soort ‘mantra’ bij en vormt het uitgangspunt voor het beeldmateriaal dat ik graag wil vastleggen. Voor de context is het goed om te weten dat McDowell County ooit de coal capital van de Verenigde Staten was. Men had het er goed. In de verschillende kolenstadjes heerste een grote bedrijvigheid: er waren winkels, een kapperszaak, een ijzerhandel, een café, een kleine supermarkt, enz. Inmiddels is dit allemaal verdwenen en in plaats daarvoor is er nu een MC Donalds, een Wendy’s en een Family Dollar Supermarkt.”
Wat intrigeert je aan deze plek?
”Voor mijn project ben ik met name geïnteresseerd in de nieuwe generatie die opgroeit in een maatschappelijke context waarbij welvaart omgeslagen is in armoede. Zoals duidelijk zichtbaar in West Virginia, maar evengoed in Noord Engeland waar ik ‘de proloog’ voor dit project gemaakt heb en in andere mijngebieden in Europa of daarbuiten. Markant is dat de wanhopige situatie die uit alles blijkt, voor de jongere generatie die er woont niet eens direct zichtbaar of voelbaar is. Immers, ze kunnen gewoon naar school, sommigen hebben de mogelijkheid deel te nemen aan een sportactiviteit op verlaten plekken zoals een gymzaal in een leegstaande school of een honkbalveldje. En tegelijkertijd verlaat toch maar een enkeling de high school met ambitieuze plannen om verder te studeren.”
Hoe heb je bepaald welke invalshoek je wilde gebruiken met betrekking tot dit grote verhaal? En hoe ben je ter plekke te werk gegaan?
”In januari was er, in verband met de Amerikaanse verkiezingen, een uitzending van Nieuwsuur over de huidige toestand in McDowell County in West Virginia. Donald Trump heeft grote beloftes gedaan in zijn verkiezingscampagne: mijnen die weer open moeten om nieuwe banen in deze gebieden te creëren. De verloedering heeft al decennia geleden haar intrede gedaan. Naar aanleiding van deze uitzending heb ik contact gezocht met de journalist van dit nieuwsitem, Tom Kleijn, en realiseerde de parallel met Engeland: nieuwsgierig naar wat ooit is geweest en hoe een jongere generatie hierna opgroeit. Ik wilde de identiteit van de jeugd in beeld te brengen vanuit de ruwe overblijfselen van hun verleden. Het ligt voor de hand om een omgeving die te maken heeft met economische en sociale problemen, zoals werkeloosheid, drugs en een gebrek aan ambitie als zodanig vast te leggen. Buurten en straten zijn verwaarloosd; hoe is het dan om op te groeien in deze industriële en tegelijkertijd rurale plek? In deze desolate omgeving ontmoette ik de kinderen van nu. Voor hen is er weinig tot niets te beleven en zijn ze aangewezen op zichzelf. Ze zijn afstammelingen van een verloren generatie zonder kennis te hebben van de industriële erfenis die ooit het tegenovergestelde bracht, maar ondertussen allesbepalend voor hun toekomst is en impact op hun leven heeft. Het ruige van het landschap, van hun omstandigheden, enz. is terug te lezen op hun gezichten; hoe ze kijken, hoe ze er uit zien: argwanend, brutaal, maar tegelijkertijd nieuwsgierig naar alles wat voor hen vreemd is. In de contacten die ik heb gelegd was dit in alles voelbaar. Maar ik heb mezelf juist de opdracht van ‘het tegenovergestelde’ gesteld, namelijk hoe kan ik hun onschuld en schoonheid die iedere jeugd in zich heeft, opzoeken en vastleggen? In plaats van te kiezen voor datgene wat voor de hand ligt en iedereen als eerste ziet, wilde ik op zoek naar de schoonheid van deze rauwe kant. Ofwel, op zoek naar de zachtheid, daar waar het schuurt.
Door op zoek te gaan naar hun zachte kanten, breek ik al gauw door de harde buitenkant
In Welch kwam ik toevallig terecht bij de redactie van de plaatselijke courant, the Daily Welch Newspaper. Via hen kwam ik in aanraking met de plaatselijke boksschool, gevestigd in een oude gymzaal en sportruimte van een leegstaande high school waar dagelijks boksles wordt gegeven aan een handjevol kids. Wat me opviel is dat ouders heel fanatiek zijn als het gaat om de sportactiviteit van hun kind, een schril contrast met de ongezonde leefstijl die af te zien is aan de stevige lichamen en onverzorgde gebitten van de jeugd. Tijdens mijn eerste reis heb ik vooral inzicht gekregen in de leefomgeving en is mij de problematiek steeds duidelijker geworden: de enorme werkeloosheid en leegloop doordat de hoofdzakelijke inkomstenbron in de vorm van kool steeds meer verdwijnt.”
Hoe zorg je ervoor dat je wordt toegelaten in dit soort gemeenschappen?
”Ik denk dat ik ben toegelaten, omdat ik juist niet op zoek was naar datgene wat in eerste instantie vaak wordt gelinkt aan dit soort plekken en de mensen die er wonen. Door ze zonder vooroordeel en onbevangen tegemoet te treden en ze in hun integriteit te respecteren, wordt dit als het ware gespiegeld in de ontmoetingen die ik heb. Ze laten mij als vanzelf toe, voelen mijn intenties en stellen ze zich voor mij open. Door op zoek te gaan naar hun zachte kanten, breek ik al gauw door de harde buitenkant. De foto zegt iets over hen, maar daarmee net zo goed iets over mij. Pas wanneer deze wisselwerking ontstaat, kan een portret gemaakt worden.”
Is We love where we live afgerond? Of zijn er nog meer elementen met betrekking tot dit onderwerp die je wilt onderzoeken?
”In het najaar ga ik terug om dit hoofdstuk van mijn project te verfijnen. En zeker is er een vervolg, omdat er een groter verhaal te vertellen is. Het thema spreekt me aan. Ik zie overeenkomsten in oorzaak en gevolg, maar verschillen in hoe er binnen de sociale context mee om gegaan wordt, ook vanuit cultureel perspectief. Zo heb ik Engeland in kleur gefotografeerd, West Virginia in zwart-wit. Wat dit voor mijn volgende hoofdstuk in dit project betekent, kan ik van tevoren niet zeggen. Dat ontstaat meteen op het moment dat ik er ben, aan de hand van gevoel, een beeld, of zelfs een ogenschijnlijk eenvoudig nietsbetekenend bordje langs de kant van de weg.”
Louisehonee.com
