Largest Photography Fair Is Back: Welcome To ‘Paris Photo 2017’ At The Grand Palais
BY CHRIS WELSCH | NOVEMBER 07, 2017
(Courtesy: Susan Meiselas/Magnum Photos, Courtesy Danziger Gallery)
See also
Views & Reviews Straightforwardly Voyeurism Carnival Strippers Susan Meiselas Photography
The 2017 edition of Paris Photo reflects a world that is on edge in many ways, highlighting the importance of documentary work with a selection of artists who depict upheavals, large and small; or whose work questions our assumptions about visual reportage. The fair returns to the Grand Palais November 9-12 for its 21st edition, with its characteristically overwhelming volume of exhibitors (190), countries (30), and time frame (photography spanning nearly 200 years). Among the usual mix of genres, the strong range of documentary work on display ranges from classic photo reportage —like the combat scenes of the French war photographer Gilles Caron and the gritty carnival strippers of the American Susan Meiselas — to current work like that of Lise Sarfati, a French photographer whose work occupies a more ambiguous middle ground. A photo from Sarfati’s “Oh Man” series, shot on the streets of Los Angeles, serves as the poster image of this year’s fair.
“We thought it was important to give a sign that there’s a new way to work with documentary photography, and that it’s an important concern in Contemporary art,’’ said Christoph Wiesner, artistic director of the fair, on the choice of Sarfati’s image for the poster. “She’s in-between, in that she chooses her scene carefully, and then waits for something to happen. She has said her influences extend to directors, like Robert Bresson and Jean Eustache, in how she approaches an image.’’
For the “Oh Man” series, Sarfati, who gained recognition for her intimate portrayal of disaffected Russian youths during the ’90s, photographed desolate urban scenes in Los Angeles, traversed by a sole male figure. The scenes are characterized by immaculately choreographed geometry, where the walking figures are framed — or trapped — by the hard-right angles of the architecture and streets that surround them. Sarfati’s work is being shown at Paris Photo by Galerie Particulière. Among the other artists represented at Paris Photo who can be considered documentarians are some of the genre’s most luminous names. The Prismes section of the fair, reserved for large-scale works, installations and series in the Salon d’Honneur, features an exhibition of the work of Gilles Caron. He is known as the “French Capa” for his exceptional photographs of war and protest during the late ’60s, and for disappearing without a trace while covering the war in Cambodia at the age of 30 in 1970. (Capa died when he stepped on a land mine in Vietnam in 1954.) “A Choreography of Revolt,’’ organized by the School Gallery Olivier Castaing in Paris, combines a wall papered with panoramic versions of Caron’s images of bomb- and rock-hurling protesters and weary combatants in Asia and Africa with original prints of the work that secured his place as a ground-breaking journalist and artist.
The Prismes section also has a solo show of the work of Henry Chalfant, an American photographer and documentary filmmaker who focused on graffiti and hip-hop culture in the 1970s and ’80s and whose work helped elevate the status of graffiti as a legitimate art form. Eric Firestone Gallery is offering a selection of Chalfant’s large-scale photographs of whole train cars used as canvases by graffiti artists.
Other notable documentary work includes that of the 2016 Prix Elysée winner Matthias Bruggmann, whose war photography in Iraq, Somalia and Syria is featured (Galerie Polaris); a solo show of Susan Meiselas’ wellknown “Carnival Strippers” series from the ’70s (Danziger Gallery), and Stephen Shames’ work on the Black Panthers in the late ’60s and early ’70s (Stephen Kasher Gallery). Meiselas is among the photographers, editors and curators participating in the Paris Photo Platform Conversations series this year.
For the first time, Paris Photo has added a film and video section, in partnership with the MK2 theater chain and production company, which has a theater in the Grand Palais on its south side. “With the new section, we wanted to take advantage of having the theater space in the Grand Palais to emphasize the direct connection between moving and still images,” said Florence Bourgeois, the director of Paris Photo.
The choice was also a chance to reflect trends in Contemporary photography, said Wiesner, the artistic director. “Several of the artists whose films will be shown also have work in the galleries, like Vanessa Beecroft,’’ he said. “We wanted to underline that now we have a lot of artists working in different mediums.” Beecroft’s film, “VB 62 Spasibo Palermo,’’ being shown on November 10, is a performance piece in a Palermo church, with sculptures of women and real women as the subjects. Her photographs are being shown by the Caroline Smulders and Lia Rumma galleries.
This article appears in the November 2017 edition of Art+Auction.
PRESS RELEASE: Man Ray’s iconic photography “Noire et Blanche” from the Thomas Koerfer Collection to be offered on 9 November in Paris
Man Ray (1890-1976), Noire et Blanche, 1926, Estimate: €1,000,000-1,500,000
Paris – Christie’s France is pleased to announce that it will offer “Stripped Bare: Photographs from the Thomas Koerfer Collection,” comprising 74 lots and led by the emblematic Man Ray masterpiece, Noire et Blanche, formerly in the collection of Jacques Doucet, on November 9, while collectors are gathered for the Paris Photo Fair.
Thomas Koerfer is a highly-regarded film director, writer as well as producer, whose films include, Death of the Flea Circus Director, Henry’s Romance, The Passionate and Embers. From childhood Koerfer was surrounded by the art collection of his parents and in 1992 he established his own collection by concentrating on modern and contemporary photography, and some years later he added paintings and sculptures from the same era. The entire collection focuses on the body and human form as well as the various aspects of sensuality and sexuality and represents the most comprehensive and nuanced group of works on this theme. Ten years after starting to collect photography, Thomas Koerfer was elected President of the Board of the Foundation of the Fotomuseum Winterthur in 2002 and also became a member of the board of the Kunsthalle Zurich, a position he held for ten years. His collection was exhibited in 2007 at CO Berlin, followed by a show at the Kunsthaus Zurich in 2015.
Darius Himes, International Head of the Photographs Department: “It’s a great honour for Christie’s to work with the Thomas Koerfer Collection of Photography, and to bring to the market certain highlights from this important collection. In particular, we are thrilled to offer Noire et Blanche, from 1926, a stunning and important masterpiece by Man Ray, one of the most seminal artists of the 20th century. Man Ray is known for his experimentalism with photography and deep connections with the Surrealist movement, including his long-lasting friendship with Marcel Duchamp.”
This portrait of Kiki de Montparnasse, muse and lover of Man Ray, holding a tribal art mask, highlights how the artist delved into Surrealism and African art. Kiki was a unique vestige of the Parisian scene, a painter, and a performer, she embodied the headiness of Paris' off-beat culture. Her portrait can be compared to La muse endormie by Constantin Brancusi, recently sold at Christie’s for $57,3M.
Noire et Blanche, was first published in the Parisian edition of Vogue in May 1926. This quiet, elegant and dreamy study naturally appealed to Jacques Doucet, the great French fashion icon and designer. His own vision, which combined the ancient and primitive arts with his graceful and modern taste, is complimented by Man Ray’s vision of a surreal twist of tonality.
Elodie Morel, Director of the Photographs Department Paris: “To be offering this masterpiece at Christie’s when the world’s top collectors are in town for the Paris Photo Fair, is a real thrill. The magic of this masterpiece is what inspired Thomas Koerfer to build his intimate photography collection around. We look forward to welcoming an international clientele to Paris in early November.”
This work on sale on 9 of November, is the earliest print of this iconic image and will be offered with an estimate of €1,000,000- 1,500,000. In addition the Thomas Koerfer collection will present a print by Diane Arbus: Identical Twins, Roselle, NJ, 1969 estimated at €400,000-600,000, a daguerreotype from 1850 and important and contemporary works by Katy Grannan, Thomas Ruff, Cindy Sherman, Nobuyoshi Araki, Robert Frank, Francesca Woodman and Paul Outerbridge.
Fotografie Parijs is mede dankzij de beurs Paris Photo de wereldhoofdstad van de fotografie geworden. Foto’s zijn er nu kunst.
Peter Vermaas
8 november 2017 om 16:31
Foto Abelardo Morell
PARIS PHOTO
Paris Photo speelt zich van 9 tot en met 12 november af in het Grand Palais in Parijs. Op dezelfde plek is tot 29 januari een groot retrospectief van de Amerikaanse fotograaf Irving Penn te zien. De Fondation Cartier brengt tot 28 februari de Malinese portretfotograaf Malick Sidibé.
Het hele jaar door zijn foto’s te zien bij o.a. het Maison Européenne de la Photographie, fotomuseum Jeu de Paume, de Fondation Henri Cartier-Bresson en Le Bal, een intiatief uit 2010 van Raymond Depardon en Diane Dufour. In het Atelier Néerlandais aan de Rue de Lille is tot 12 december ‘L’Europe autrement!’ met veel werk van Cartier-Bresson en van de Nederlandse fotografen Nico Bick en Otto Snoek.
Paris Photo, Grand Palais 9-12 november, 12-20 uur (zo 19 uur). Inl: parisphoto.com
Het is een van de bekendste kunstfoto’s uit de geschiedenis en nu is hij te koop. Noire et Blanche van de surrealist Man Ray, het beeld uit 1926 met het liggende hoofd van Rays muze Kiki de Montparnasse naast een rechtopstaand Afrikaans masker, moet donderdagavond zo’n 1,5 miljoen euro opbrengen. Van de foto zijn 24 afdrukken bekend, maar dit is „de meest gave”, zegt Élodie Morel, directeur fotografie van Christie’s in Parijs.
Het topstuk van Christie’s hangt prominent op de eerste etage van de Parijse vestiging van het Britse veilinghuis, aan de muur gechaperonneerd door naakten van Paul Outerbridge uit 1937 en van Nan Goldin uit 1993. De foto’s maken deel uit van de collectie van de Zwitserse filmmaker Thomas Koerfer. Ook iconische beelden van onder anderen Irving Penn (de hand van Miles Davis) of Diane Arbus (de eeneiige tweeling) gaan onder de hamer. Potentiële kopers met aktetassen en notitieblokjes schuifelen tijdens de kijkdagen in stilte voorbij.
IRVING PENN 'The Hand of Miles Davis (C), New York', 1986 from Greatcoat Films on Vimeo.
Zouden dergelijke foto’s een aantal jaren geleden nog in Londen of New York geveild worden, nu weten veilinghuizen als Christie’s en concurrent Sotheby’s dat hun beste kans op een goede prijs Parijs is. Woensdag opende in het Grand Palais de twintigste editie van Paris Photo, de fotobeurs die in 1997 werd opgezet door de Nederlander Rik Gadella en is uitgegroeid tot de belangrijkste in de wereld. „Iedereen die iets met fotografie heeft is deze week in Parijs”, zegt Morel. „Dus ook de belangrijkste verzamelaars.”
Parijs, schrijven Franse media mede daarom, is de „wereldhoofdstad van de fotografie” geworden. Daar valt iets voor te zeggen – en zeker in de week van Paris Photo als de stad één grote fototentoonstelling lijkt te zijn.
Gelijk met de beurs waarop de belangrijkste fotogalerieën hun mooiste en duurste werk presenteren, zijn er kleinere beurzen voor minder vermogende verzamelaars als Fotofever. Grote musea en particuliere kunstinstellingen plannen hun belangrijkste foto-exposities in deze tijd van het jaar. En voor liefhebbers van camera’s, lenzen en andere hardware is elders in de stad de Salon de la Photo.
„Frankrijk wordt op het gebied van fotografie echt als voortrekker gezien”, erkent François Hebel, die bij een trits leidende instituties in de Franse fotografie een rol heeft gespeeld. Hij zegt het met een zekere verbazing in zijn stem. Overal in de wereld, constateert hij, spelen Fransen bij foto-instellingen en -evenementen tegenwoordig een hoofdrol.
Rechts Courtesy Stephen Daiter gallery
Zelf was hij onder andere directeur van de Rencontres de la Photographie in Arles, in 1970 het eerste grote fotofestival, en hij leidde het in Parijs gevestigde agentschap Magnum. Tegenwoordig is hij artistiek directeur van de Mois de la Photographie en van het festival Foto Industria in Bologna. „Toen ik in Italië gevraagd werd, zeiden ze dat ze me wilden omdat Fransen een groot talent hebben voor de marketing van de cultuur. Zo had ik het nog niet bekeken, maar het kan wel kloppen.”
Ondernemende ministers van Cultuur als André Malraux (tijdens het presidentschap van De Gaulle) en Jack Lang (onder de socialist Mitterrand) hebben bij die culturele marketing een rol gespeeld. „Vooral in de jaren tachtig is door Mitterrand de ontwikkeling van de fotografie sterk gestimuleerd”, zegt kunsthistoricus Clara Bouveresse, die vorig jaar promoveerde op een geschiedenis van Magnum. „Fotografie werd, net als bijvoorbeeld het stripverhaal, gezien als een democratische kunstvorm, waarmee de massa bereikt kon worden.”
Zo ontstond in die tijd het Centre National de la Photographie (opgegaan in fotomuseum Jeu de Paume). En terwijl voor het toekomstige Musée d’Orsay al in de jaren zeventig een indrukwekkende fotocollectie werd opgebouwd, gaf de Franse staat vanaf 1984 aan bekende en minder bekende fotografen de opdracht om het Franse landschap in al zijn facetten te fotograferen. Dat resulteerde in een collectie van duizenden beelden, met werk van onder anderen Raymond Depardon en Robert Doisneau, waarvan op dit moment een deel in de Bibliothèque nationale de France te zien is.
Ook de tweejaarlijkse Maand van de Fotografie, een poging om pleisterplaatsen voor fotografie met elkaar in contact te brengen en zo Parijs op de kaart te zetten als fotostad, is deels op initiatief van de politiek ontstaan. Met Hebel als artistiek leider werd de fotomaand dit jaar voor het eerst in april belegd, en niet meer in november. „Door het enorme succes van Paris Photo schoot de Mois de la Photographie zijn doel voorbij”, zegt hij daarover. Daarom is er, opnieuw met de politiek, nu een nieuwe draai aan gegeven om ‘Grand Paris’, de regio inclusief de banlieue, te promoten: de tientallen exposities waren in april nog maar voor de helft in Parijs.
Daguerre
Dat zijn allemaal relatief recente gebeurtenissen. Maar Frankrijk had de geschiedenis natuurlijk ook al mee. De Fransen claimen (overigens net als de Britten) de uitvinding van de fotografie. Op een sobere gedenkplaat aan een kazerne in het tiende arrondissement van Parijs memoreert de stad dat hier het laboratorium stond waar Louis Daguerre de uitvinding van Joseph Niépce „perfectioneerde”. Hier maakte hij in 1838 een foto, of meer precies een ‘daguerreotype’, van de Boulevard du Temple: het eerste bekende beeld met een mens erop. De uitvinding werd in 1839 door de Franse staat aangekocht.
„Frankrijk eist dus de uitvinding van de fotografie op en veel fotografen zijn hier groot geworden”, zegt Hebel. Man Ray kwam in 1921 vanuit de Verenigde Staten naar Parijs om zich verder te ontwikkelen. Hij raakte er bevriend met Constantin Brancusi en Marcel Duchamp, wat voor de goede verstaander aan een foto als ‘Noire et Blanche’ te zien is. „Op het moment dat de fotografie zich begon te moderniseren, gebeurde dat vanuit Montparnasse in Parijs met mensen als Ray, Brassaï, Robert Capa en Henri Cartier-Bresson.”
Maar dat roemrijke verleden was voor de handel in fotografie eerder een handicap dan een voordeel. „Contemporaine kunst is niet echt een Franse traditie en fotografie is wel degelijk contemporaine kunst”, lacht Hebel. „We hebben een groot erfgoed hier in Frankrijk”, zegt ook Bouveresse, „waardoor voor moderne dingen nooit veel plaats is geweest.” In Frankrijk waren veel fotografen actief, en een aantal galeries, waaronder Baudoin Lebon in de Marais, legde zich toe op de handel. „Maar in de VS waren ze daar al veel verder mee”, zegt Bouveresse.
Rechts: Courtesy Galerie MAGNIN-A)
Een keerpunt was volgens haar het besluit, in 1991, om fotografie onder strikte voorwaarden te erkennen als zogenoemd ‘œuvre d’art originale’, authentiek kunstwerk. Dat was een „officiële legitimatie en een onderscheid tussen kiekjes van amateurs, industriële of nuttige foto’s en kunstafdrukken”, schrijft Bouveresse in een hoofdstuk in een recent boek over de kunstmarkt. Om een foto als kunstwerk in aanmerking te laten komen voor een speciaal belastingtarief en vrijstelling van douaneheffingen, mochten van een beeld maximaal dertig afdrukken bestaan en moest de maker het gesigneerd hebben. „Hierna, en dankzij Paris Photo, kon Parijs echt het wereldwijde centrum van de fotografie én de fotomarkt worden.”
En daar profiteren de veilinghuizen goed van. Nadat in 2001 ook buitenlandse veilinghuizen in Frankrijk toestemming hadden kregen te opereren, verhuisden Christie’s en Sotheby’s hun foto-afdelingen naar Parijs. „De belangrijkste fotoveilingen van het jaar vinden deze week in Parijs plaats”, beaamt Jonas Tebib, het hoofd fotografie van Sotheby’s. „We bieden hier soms foto’s aan uit collecties in de VS die vervolgens weer door Amerikaanse kopers mee teruggenomen worden. Zo belangrijk is Parijs geworden”, zegt hij.
Tebib, die eerder onder meer voor Paris Photo zelf en voor Baudoin Lebon werkte, heeft deze week weliswaar geen Man Ray in de aanbieding, maar bij hem gaan donderdag en vrijdag evengoed wereldvermaarde afdrukken onder de hamer. Een daguerreotype van de Notre-Dame uit 1840 moet het meeste opbrengen.
Maar op de voorzijde van zijn catalogus staat geen vintage-afdruk, waar Sotheby’s in gespecialiseerd is, of de evengoed door hem geveilde zoetsappige ‘Baiser de l’Hôtel de Ville’ van Doisneau, maar een abstract kleurenbeeld van de Amerikaanse beeldend kunstenaar Walead Beshty uit 2007. Dat is niet voor niets, zegt Tebib. „Fotografie was altijd een eiland. Je had fotoverzamelaars en verzamelaars van andere contemporaine kunst. Die kloof moet overbrugd worden.” Hij geeft toe: dat leidt tot waardevermeerdering. Want fotografie is ondanks de hoge prijzen voor Man Ray, Andreas Gursky of Cindy Sherman nog altijd relatief goedkoop. „Ik probeer die werelden samen te brengen, te laten zien dat fotografie ook moderne kunst kan zijn”, zegt Tebib. „Parijs is de plaats waar die kruisbestuiving gaat plaatsvinden.”
Toshio Shibata Iwakuni City, Yamaguchi Prefecture, 2015 Galerie PolkaToshio Shibata